FINANCIAL EXPLOITATION: ADAPTATION TO SCALE

Son yılllarda yapılan araştırmalar, yetişkinlerin finansal sömürüsünün büyük bir sorun haline geldiğini göstermiştir. Çoğunlukla, bu araştırmalar güvenin kötüye kullanılması, zorlama ve mali yetersizlik hakkında toplanan veriler ile değerlendirilmiştir. Aldatma, korkutma tehditler dâhil olmak üzere psikolojik istismar, her zaman sömürüye neden olan faktörler arasında gösterilmektedir. Çalışmada, yabancı dilde ortaya konulmuş sömürü ölçeğinin Türkçeye çevrilerek geçerlik güvenirliğinin test edilmesi hedeflenmiştir. Bireylerin düzeyini ölçen ulusal yazında güvenirliği kanıtlanmış ölçme aracı bulunmaması nedeniyle araştırmanın literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir. İngilizceye çevirisi nihai ölçeği, Gümüşhane’nin Köse ilçesinde yaşayan çiftçilikle geçimini sağlayan 18 yaş üstü 126 bireye uygulanmıştır. Yapılan analiz sounucunda orijinalinde 12 soru 5 boyuttan oluşan ölçek 10 3 boyut olarak uyarlanmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi neticesinde ölçeğin uyum iyiliği değerleri; x2/sd= 2,98, GFI= 0,886, AGFI= 0,809, CFI= 0,825, RMSEA= 0,08, SRMR= 0,067 şeklinde bulunmuştur. Kabul edilebilir seviyede sonuçlar elde edilmiş olup iyiği değerleri edilen sonuçların makul mükemmel ölçütleri aralığında olduğunu göstermektedir. Hesaplamalar sonucu iç tutarlılık katsayısı (güvenilirlik katsayısı) da kabul göstermektedir (α=0,79). Tüm bulgular ışığında İngilizce geliştirilmiş “Finansal Sömürü Ölçeği”nin ülkemizde de geçerli güvenilir olduğu değerlendirilmektedir.